Jak najlepiej dobrać but narciarski?

Sezon zimowy zbliża się wielkimi krokami, dlatego warto zainteresować się kwestią butów narciarskich. Jest to jeden z najważniejszych elementów sprzętu narciarskiego. Chciałabym więc tutaj przedstawić część mojej wiedzy zdobytej podczas pracy w sklepie sportowym, który specjalizuje się właśnie w odpowiednim doborze i kastomizacji obuwia.

Są pewne parametry stopy, które w szczególności należy wziąć pod uwagę:
- rozmiar stopy (długość)
- szerokość stopy
- podbicie

But powinien być dobrze dopasowany do nogi na długość. Nagminne jest, że narciarze jeżdżą w za dużych butach narciarskich. Często w sklepie wydaje się, że but jest dobry i wygodny, ale już po jednym sezonie użytkowania but wewnętrzny rozbija się o pół numeru i nie utrzymuje prawidłowo stopy, która przesuwa się w przód i w tył, a do tego pięta swobodnie chodzi góra-dół. Pokutuje także pogląd o grubej skarpecie narciarskiej, która przecież wypcha nam but od środka. Nic bardziej mylnego - nowoczesne skarpety narciarskie są cienkie, właśnie po to, aby najlepiej dopasować but do nogi. Skutkiem za dużych butów jest niemożność precyzyjnego czucia i prowadzenia narty, co z kolei prowadzi do braku postępów w jeździe, a także do kontuzji - w dużo za dużych butach można nawet skręcić kostkę.

Często bywa także, że but uwiera stopę z boku, powodując jej drętwienie. Najczęstszym przejawem takiego problemu jest konieczność rozpinania buta w przerwach od jazdy. But powinno się więc dobrać także w oparciu o szerokość stopy. Ewentualnie, jeśli but sam w sobie jest dobrze dopasowany, ale uwiera w pewnych miejscach, można zlecić tzw. odbarczanie, czyli poszerzenie skorupy buta w newralgicznym miejscu.

Innym problemem jest podbicie stopy. Osoby o wysokim podbiciu często skarżą się na ból lub dyskomfort w górnej części stopy. Tego problemu niestety nie można rozwiązać za pomocą serwisowego odbarczania, dlatego trzeba wybrać taki but, w którym takiego dyskomfortu nie ma. W doświadczeniach narciarzy utarło się, że niektórzy producenci butów są przyjaźniejsi dla konkretnego rodzaju podbicia. Ogólnie można powiedzieć, że dla osób o wysokim podbiciu najwygodniejsze są buty firmy Atomic i Head. Z kolei dla osób z niskim podbiciem wygodniejsze będą buty Nordica, Tecnica, Lange, a także Fischery Vacuum. To jest jednak tylko ogólna tendencja, dlatego buty trzeba mierzyć, mierzyć i jeszcze raz mierzyć!

Buty narciarskie posiadają też inne cechy, które pozwalają na odpowiedni dobór:
- twardość buta (flex)
- wysokość cholewki

Buty różnią się od siebie pod względem twardości. Miękkie buty przeznaczone są dla osób, które cenią sobie wygodę i nie zależy im na jeździe bardzo sportowej. Taki but zapewnia większy komfort, jednak kosztem pewnej precyzji w prowadzeniu narty. Twarde buty z kolei gwarantują doskonałe czucie narty, ale są sztywne i bywa, że po prostu mniej wygodne. Producenci definiują twardość buta za pomocą skali flex. Flex 50-60 to but bardzo miękki, kierowany przeważnie do początkujących pań i dzieci. Średnio twarde buty charakteryzują się flexem od 70 do 90 - zalecane przeważnie dobrze jeżdżącym paniom lub początkującym, średnio jeżdżącym panom (to bardzo luźne uogólnienie, tak naprawdę chodzi o wagę użytkownika). Flex 100 i powyżej - to już dosyć twarde buty przeznaczone do jazdy dynamicznej. Czołowi zawodnicy natomiast jeżdżą w butach o twardości np. 180.

W butach damskich i męskich stosuje się różną wysokość cholewki. U kobiet łydka jest zbudowana inaczej i zbyt wysoka cholewka może być niewygodna. Dlatego damskie buty mają niższą cholewkę, niż męskie.

Podsumowując: jest to zupełnie podstawowa wiedza z dziedziny dobierania butów narciarskich. Oczywiście problem jest znacznie bardziej złożony, gdy w grę wchodzi dobór buta na nietypową stopę. Istnieją także dodatki, takie jak wkładki, czy specjalne buty wewnętrzne, poddawane obróbce termicznej. Rzeźbienie i dopasowywanie skorupy buta też staje się już coraz bardziej powszechne. Jednak to, o czym napisałam wcześniej, jest pewną niezmienną podstawą i warto te drobne porady mieć na uwadze przy wyborze buta.